ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Η χειρουργική της παχυσαρκίας βρίσκεται σε άνοδο τα τελευταία χρόνια μετά τη διαπίστωση των εκπληκτικών αποτελεσμάτων που επιφέρει στην απώλεια βάρους και τον έλεγχο των νοσημάτων που συνυπάρχουν στην ομάδα αυτή των ασθενών.
Ποιές είναι οι κλίμακες υπολογισμού φυσιολογικού βάρους – παχυσαρκίας;
Το ΒΜΙ είναι ο περισσότερο ευρέως χρησιμοποιούμενος δείκτης που κατηγοριοποιεί την περίσσεια λίπους.
- ΒΜΙ 18,5-24,9 φυσιολογικό βάρος
- ΒΜΙ 25-29,9 υπέρβαρος
- ΒΜΙ >30 παχύσαρκος
Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ αυξημένου ΒΜΙ και θνητότητας και νοσηρότητας.
Κάθε 5 μονάδες αύξηση του ΒΜΙ πάνω από το 25 συσχετίζεται με :
- αύξηση κατά 29% στης συνολικής θνητότητας
- αύξηση κατά 41% της αγγειακής θνητότητας
- 210% αύξηση για θνητότητα από σακχαρώδη διαβήτη
Η μέτρηση της περιμέτρου της μέσης είναι άλλος ένας ανεξάρτητος από το ΒΜΙ παράγοντας υπολογισμού του καρδιομεταβολικού κινδύνου. Το ΒΜΙ δεν μπορεί να διαχωρίσει το μυϊκό ιστό από το λιπώδη και έτσι περιγράφει άλλοτε άλλο βαθμό συνάθροισης λίπους για το ίδιο ΒΜΙ. Ομοίως και για την περίμετρο της μέσης. Επίσης κανένα από τα δύο δεν μπορεί να χαρακτηρίσει την ποιότητα της ζωής ή την φυσική κατάσταση των εξετασθέντων.
- Αποδεκτή ποσότητα λίπους για γυναίκες είναι 25-31% του βάρους για δε τους άνδρες 18-24%
- Παχυσαρκία είναι λίπος >32% για γυναίκες και >25% για τους άνδρες.
- Παχυσαρκία βάση περίμετρο μέσης >102 εκ στους άνδρες και >88 εκ στις γυναίκες.
Edmonton obesity staging system
Για τους παραπάνω λόγους και για να διαχωρήσουμε τους ασθενείς που χρειάζονται χειρουργική επέμβαση, δεν βασιζόμαστε μόνο στο ΒΜΙ. Έχουμε εισαγάγει σύστημα εκτίμησης της θνητότητας λόγω των συνυπαρχόντων νοσημάτων. Αυτό έχει κλίμακα 5 βαθμών και είναι το Edmonton obesity staging system .
Η κλίμακα του Edmonton είναι ένας ισχυρός προγνωστικός δείκτης της αυξημένης θνητότητας ανεξαρτήτως του ΒΜΙ, του μεταβολικού συνδρόμου και της υπερτριγλυκεριδαιμίας.
Ποιά είναι η ένδειξη για χειρουργείο στην πράξη;
Η ένδειξη για χειρουργείο τίθεται όταν το ΒΜΙ >35 και συνυπάρχουν διαταραχές όπως: γλυκόζη νηστείας >7 (120) , συστολική πίεση >140, διαστολική πίεση >90, τριγλυκερίδια >2,8 – ολική χοληστερόλη >5,7 – HDL< 0,9 (40) – LDL> 5,2 – ή χρήση ισνουλίνης , αντιδιαβητικών δισκίων – αντιυπερτασικών φαρμάκων.
Ή
όταν το ΒΜΙ>40, χωρίς συνυπάρχοντα νοσήματα
ΑΣ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΟΜΩΣ
Σκοπός είναι να βρούμε ποιός άρρωστος διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου και ΑΥΤΟΝ να χειρουργήσουμε. ΄Οχι απαραίτητα αυτόν με το μεγαλύτερο ΒΜΙ!!!
Στην παραπάνω λογική θα κινηθεί τα επόμενα χρόνια η αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου ΙΙ στους παχύσαρκους με BMI <35.
Πως θα διαλέξω εάν θα κάνω μανίκι, γαστρικό by pass ή θα υποβληθώ σε τοποθέτηση δακτυλίου;
Η επιλογή της επέμβασης είναι θέμα συζήτησης μεταξύ του χειρουργού και του ασθενή (τρόπος ζωής, διατροφικές συνήθειες, προσδοκίες του ασθενή).
Οι ασθενείς που δεν έχουν επιτυχία με τον δακτύλιο συνηθίζουν να καταναλώνουν τροφές όπως παγωτά , σοκολάτες και ποτά. Γιατί όλα αυτά “περνάνε” από τον δακτύλιο και αποθηκεύονται στον οργανισμό ως λίπος. Δεν επιτυγχάνουν την αναμενόμενη απώλεια βάρους ή ξαναπαίρνουν κιλά και αυτοί που τσιμπολογούν κατά τη διάρκεια της μέρας (τρώνε αργά άλλα το κάνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας.)
Αυτοί που τσιμπολογούν και καταναλώνουν γλυκά είναι κατάλληλοι για γαστρική παράκαμψη (γαστρικό by pass) γιατί αυτό δουλεύει με τρείς τρόπους με κυριότερο το 2ο:
- μειώνει την τροφή που μπορείς να φας με μιας.
- μειώνει την όρεξη και μεταστρέφει την επιθυμία για γλυκά και
- προκαλεί βαθμού δυσαπορρόφηση.
Η επιμήκης γαστρεκτομή (μανίκι ή sleeve) ταιριάζει περισσότερο σε αυτούς που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τροφής και δεν θέλουν να παίρνουν επι μακρόν συμπληρώματα βιταμινών και συστατικών όπως ο σίδηρος και το ασβέστιο. Επίσης ταιριάζει και σε όσους πιστεύουν ότι το γαστρικό bypass είναι πολύπλοκη επέμβαση.
Το sleeve (γαστρικό μανίκι) δουλεύει περιορίζοντας την ποσότητα της τροφής που μπορεί να δεχθεί ο ασθενής και τον αναγκάζει να τρώει αργά. Επίσης ένα θετικό του στοιχείο είναι ότι προκαλεί μείωση της όρεξης.
Ποια είναι η καλύτερη επέμβαση για την παχυσαρκία;
Όταν συγκρίνεις τις επεμβάσεις πρέπει πρώτα να κοιτάξεις το αποτέλεσμα που έχουν. Δεδομένης της ετερογένειας και της διαφορετικής κατανομής του λίπους σε κάθε άνθρωπο, το αποτέλεσμα των επεμβάσεων δεν είναι πάντα ίδιο. Ο χειρουργός παχυσαρκίας όμως μπορεί να κάνει την εκτίμησή του βάση του ιστορικού σας και του τύπου της παχυσαρκίας σας, απο το πρώτο κιόλας ραντεβού. Πέραν όμως από την απώλεια βάρους, η βελτίωση των παραμέτρων υγείας σε όλους είναι ΔΕΔΟΜΕΝΗ μετά το χειρουργείο.
Άλλος παράγοντας που θα βοηθήσει στην απόφαση είναι οι πιθανές επιπλοκές. Κάποιοι δεν θέλουν να πάρουν κανένα ρίσκο. Ο κίνδυνος με το δακτύλιο είναι ίδιος με μία εγχείρηση αφαίρεσης χολής ή κήλης αλλά στο βάθος του χρόνου οι επιπλοκές του δακτυλίου είναι περισσότερες από τις άλλες επεμβάσεις.
Οι άλλες επεμβάσεις δίνουν την εντύπωση ότι έχουν μεγάλο ρίσκο άλλα δεν είναι έτσι σε ένα οργανωμένο κέντρο με χειρουργό που έχει εκπαιδευθεί στο αντικείμενο.
Έχουν ένα συνολικό ρίσκο της τάξης του 2% άλλα οι επιπλοκές αυτές είναι συνήθως ελάσσονες και αντιμετωπίζονται επιτυχώς χωρίς επανεπέμβαση. Το γαστρικό μανίκι έχει τις λιγότερες μακροχρόνιες επιπλοκές.
Τρίτος και σημαντικότερος παράγοντας είναι η θέληση για αλλαγή του τρόπου ζωής. (βλέπε παρακάτω νοσήματα που σχετίζονται με την παχυσαρκία)
Με το γαστρικό by pass (γαστρική παράκαμψη) και το sleeve (γαστρικό μανίκι) χάνεις βάρος χωρίς προσπάθεια μέσα στον πρώτο 1-1,5 χρόνο. Ο δακτύλιος χρειάζεται συνεχείς επισκέψεις για ρύθμιση και μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση. Η συντήρηση της απώλειας βάρους σε όλες τις περιπτώσεις έχει να κάνει με την σωστή και συνειδητή επιλογή επέμβασης και τη συστηματική παρακολούθηση.
Τι μπορώ να κάνω να μειώσω το ρίσκο της επέμβασης;
- Να χάσω βάρος με την προεγχειρητική δίαιτα που δίνεται
- Να αυξήσω το επίπεδο άσκησης έως το χειρουργείο
- Να αφήσω ή να μειώσω το τσιγάρο
- Να μειώσω ή να αφήσω το ποτό
Είναι επώδυνη η επέμβαση;
Οποιαδήποτε επέμβαση και να κάνουμε, οι ασθενείς μας δεν έχουν ιδιαίτερο πόνο μετεγχειρητικά. Επειδή γίνεται λαπαροσκοπικά ο πόνος είναι ελάχιστος.
Οι ασθενείς κινητοποιούνται γρήγορα, το απόγευμα του χειρουργείου και η ανάγκη σε παυσίπονα περιορίζεται σε λίγες δόσεις έως την δεύτερη μέρα μετά το χειρουργείο. Για το λόγο αυτό μιλάμε για περιπατητική βαριατρική χειρουργική.
ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΝ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
Καρκίνοι που αυξάνουν με παχυσαρκία :
- Ενδομητρίου
- Μετά την εμμηνόπαυση καρκίνος του μαστού
- Παχέος εντέρου
- Νεφρικός
- Ήπατος
- Χοληδόχου κύστης
- Οισοφάγου
- Παγκρέατος
- Τραχήλου μήτρας
- Ωοθηκών
- Προστάτη (όσον αφορά στην πρόγνωση όχι τόσο στον αυξημένο κίνδυνο)
- Στομάχου
Λοιπά νοσήματα:
- υπερανδρογοναιμία στις γυναίκες
- σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
- διαταραχές του καταμήνιου κύκλου
- υπογονιμότητα
- υποανδρογοναιμία στους άνδρες.
- αντίσταση στην ινσουλίνη
- διαβήτης τύπου ΙΙ
- υπέρταση
- δυσλιπιδαιμία
- μεταβολικό σύνδρομο
- λιπώδες ήπαρ (ηπατο στεάτωση)
- χολολιθίαση
- νεφρολιθίαση
- βλάβη νεφρικού σπειράματος
- προδιάθεση για θρομβώσεις
- νευροψυχιατρικές παθήσεις (επιδείνωση της κατάθλιψης λόγω άνοσο ενδοκρινικών αντιδράσεων στην συσσώρευση λίπους)
- άσθμα (επιδείνωση της κατάθλιψης λόγω άνοσο ενδοκρινικών αντιδράσεων στην συσσώρευση λίπους)
- επιδείνωση άλλων φλεγμονωδών καταστάσεων (οστεοαρθρίτιδα, αρρτηριοσκλήρυνση κα.)
- μειωμένη κίνηση ή ακινησία
- πόνος στη μέση
- γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- κήλες
- ακράτεια ούρων
- διαταραχές στην κύηση
- συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
- κιρσοί
- θρομβοεμβολικά επεισόδια
- δύσπνοια
- άπνοιες στον ύπνο
- σύνδρομο υποαερισμού
- σύνδρομο Pickwick
- ενδοκρανική υπέρταση.
- παγίδευση νεύρων (σύνδρομο καρπιαίου κα)